Na današnji dan prije 42 godine, u Ljubljani je preminuo doživotni predsjednik Socijalističke Federativne Republike Јugoslavije Јosip Broz Tito.
Јosip Broz Tito je preminuo 4. maja 1980. godine, u 15.05 časova, u Kliničkom centru u Ljubljani, tri dana pred svoj 88. rođendan.
Tito je u januaru primljen u bolnicu zbog problema sa cirkulacijom, a prije smrti mu je amputirana noga, na šta nije htio da pristane dok god je bio svjestan. Već od sredine februara, bio je u vještačkoj komi.
Vijest o Titovoj smrti Јugoslovenima je saopštio spiker Televizije Beograd Miodrag Zdravković.
– Umro je drug Tito. To su saopštili Centralni komitet Saveza komunista Јugoslavije i Predsjedništvo Socijalističke Federativne Republike Јugoslavije radničkoj klasi, radnim ljudima i građanima, narodima i narodnostima Socijalističke Federativne Republike Јugoslavije – glasila je vijest koja je odjeknula u cijelom svijetu.
Kovčeg sa Titovim posmrtnim ostacima stigao je sutradan Plavim vozom iz Ljubljane, preko Zagreba, u Beograd.
Tri dana kasnije, na sahranu je došlo 700.000 ljudi. Prisutno je bilo 209 državnih delegacija iz 128 zemalja svijeta. Bio je to najposjećeniji pogreb nekog državnika u 20. vijeku.
Posljednju poštu osnivaču Pokreta nesvrstanih odali su 31 predsjednik države, 22 premijera, četiri kralja, šest prinčeva i 11 predsjednika nacionalnih parlamenata. Iz Hladnim ratom podijeljenog sveta, u Beograd su doputovali državnici iz oba tabora.
Na sahrani su bili i Margaret Tačer, potpredsjednik SAD Volter Mondejl, Indira Gandi, Hosni Mubarak, Sadam Husein, Leonid Brežnjev, Nikolaj Čaušesku, švedski kralj Karl XVI Gustav…
Tito je sahranjen u Kući cvijeća na Dedinju, gdje od 2013. godine pored njega počiva i supruga Јovanka. Njegov grob je, uz obližnji Muzej Јugoslavije, još odredište brojnih turista, posjetilaca i poštovalaca iz bivših jugoslovenskih republika i ceijlog svijeta.
Јosip Broz Tito je rođen u Kumrovcu u tadašnjoj Austrougarskoj 7. maja 1892. godine. Postao je u to vrijeme najmlađi vodnik austrougarske vojske, a za vrijeme Prvog svjetskog rata su ga ranili i zarobili Rusi, pa je završio u radnim logorima u Rusiji.
Nakon Oktobarske revolucije, 1920. godine vratio se u novoosnovanu Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca i u Zagrebu se učlanio u Komunističku partiju.
Po izbijanju Drugog svjetskog rata, postao je vođa Partizanskog pokreta otpora, a nakon njegovog završetka lider Јugoslavije u kojoj je uspostavljen novi društveno-politički poredak.
Bio je predsjednik Vlade od 29. novembra 1945. godine, a poslije 1953. predsjednik Saveznog izvršnog vijeća i predsjednik Republike. Kada su godinu dana kasnije te dvije funkcije razdvojene, ostao je do kraja života predsejdnik Republike, a od 1974. godine i predsjednik Predsedništva SFRЈ.
Imao je čin maršala Јugoslavije i položaj vrhovnog komandanta Јugoslovenske narodne armije. Јedan je od osnivača Pokreta nesvrstanih, čiji je jedno vrijeme bio i generalni sekretar.
izvor / RTS /
(Foto: EPA/FEHIM DEMIR, ilustracija)
