CN radio

CN radio

DANAS JE SAVINDAN

Danas je Savindan, jedan od najvećih praznika kod Srba, posvećen prvom srpskom arhiepiskopu Savi, sinu Stefana Nemanje, velikog župana srpskog.

Rastka Nemanjića, potonjeg Svetog Savu, rođenog između 1170. i 1175. godine, koji se upokojio u Gospodu 27/14. januara 1235. u Manastiru Trnovo u Bugarskoj, Srbi slave kao prvog učitelja i prosvetitelja, zbog čega se danas obilježava školska slava u svim obrazovnim institucijama.

Brojne su anegdote i priče o Svetom Savi, ali je srpski narod ispreo i prave legende, u koje je unio i elemente mnogih drugih priča i običaja.

Sava je i srpski Mojsije jer vjeruje se da gdje on dotakne štapom kamen, tu se pojavljuje izvor sa ljekovitom vodom. Otuda brojni ljekoviti izvori sa njegovim imenom: od vrela kod manastira Savinac u takovskom kraju na reci Dičini, do istoimenog izvora kod Užičke Požege.

Ο Savindanu ne samo da se ne rade teži poslovi, već u nekim krajevima se ne radi ništa, a negdje čak poste cijelu sedmicu prije Savindana.

Proslavljanje uspomene i praznika Svetog Save otpočeo je u srpskim zemljama pod Turcima, najprije u crkvama a tek se kasnije razvila u narodnu svečanost.

Knez Miloš je naredbom od 5.februara 1827. Proglasio Dan Svetog Save za neradni, a onima koji ne bi tog dana došli u crkvu ili dućan zatvorili odredio da “ne samo globu crkvi plate, no i apsom i tjelesnom kaznom kaštigovani budu”. Namjesništvo kneza Mihaila Obrenovića odredilo je 2. januara 1840. da se Sveti Sava smatra školskim patronom.

Sveti Sava je rođen kao Rastko Nemanjić, sin velikog srpskog župana Stefana Nemanje, 1169. godine. Bio je raški plemić iz vladarske porodice Nemanjića, uticajni diplomata i prvi srpski prosvetitelj i arhiepiskop autokefalne srpske žičke arhiepiskopije, diplomata, zakonodavac, književnik i hodočasnik.

Kao mladić je žudio za duhovnim životom i zato je odbjegao u Svetu Goru. I sam Stefan Nemanja je za njim došao u Svetu Goru, zamonašio se i umro kao monah Simeon.

Rastko, koji je uzeo monaško ime Sava, bio je toliko dobar diplomata da je, iskoristivši carsko zaziranje od rimskog pape a patriajrha vaseljsnskog od kolege iz Ohrida, izdejstvovao kod nikejskog cara (Nikejsko carstvo je u to doba slovilo kao nasljednik Vizantijskog) i patrijarha vaseljenskog punu nezavisnost Srpske crkve, i postao njen prvi arhiepiskop.

Sveti Sava i njegov otac ustanovili su manastir Hilandar, a potom i mnoge druge manastire, crkve i škole po srpskoj zemlji.

Mirio je svoju braću, zavađenu oko vlasti, mirio je Srbe sa njihovim susjedima. Stvarajući Srpsku crkvu, istovremeno je stvarao srpsku državu i kulturu.

Umro je u Trnovu u vreme cara Asena, razboljevši se poslije službe na Bogojavljenje, 12. januara 1236. godine.

Kralj Vladislav prenio je njegove mošti u manastir Mileševu, a Sinan-paša ih je oskrnavio i spalio na u Beogradu, 27. aprila 1594. godine.

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Najnovije vijesti