Mitrovdan, ili praznik Svetog velikomučenika Dimitrija Solunskog, jedan je od značajnih praznika u Mitrovdan, iako je zimski Mitrovdan, 8 pravoslavnom hrišćanstvu. Obilježava se 8. novembra po gregorijanskom kalendaru (26. oktobra po julijanskom).
Sveti Dimitrije se u crkvenim zapisima i narodnom predanju pominje kao hrabri vojnik i zaštitnik grada Soluna, poznat po svojoj vjeri i predanosti hrišćanstvu.
Sveti Dimitrije je rođen u 3. vijeku u Solunu (današnja Grčka). Bio je visoki rimski vojni zapovjednik i plemić, ali je u tajnosti širio hrišćansku vjeru. Kada je rimski car Maksimilijan saznao za Dimitrijevu vjeru i uticaj, naredio je njegovo hapšenje.
Sveti Dimitrije je stradao mučeničkom smrću 306. godine, proboden kopljem, zbog svoje nepokolebljive vjere u Hrista.
Običaji na Mitrovdan
Mitrovdan je praznik koji ima veliki značaj u srpskoj pravoslavnoj tradiciji i mnogi ga slave kao krsnu slavu. Praznik simbolizuje odanost, vjeru i hrabrost u suočavanju sa izazovima, kao i zaštitu porodice i doma.
U narodu se Mitrovdan povezuje sa raznim vjerovanjima i običajima. Postoji izreka “Mitrovdanak, zima na vratima”, što nagovještava da sa ovim praznikom često počinju hladniji dani.
Mnogi običaji koji se odnose na Mitrovdan imaju veze sa završetkom jesenjih radova i pripremom za zimu. U nekim krajevima, na Mitrovdan se završava period u kom su se stočari i radnici sezonski selili sa planina u doline.
Na Mitrovdan, vjernici posjećuju liturgije u crkvama, mole se Svetom Dimitriju za zaštitu i blagoslov, a oni koji slave krsnu slavu spremaju slavski kolač i pale svijeću. Mnogi u kući imaju ikonu Svetog Dimitrija, koja se poštuje i nosi kroz vjekove kao simbol zaštite.
Dan kada se okuplja porodica
Mitrovdan je i dan okupljanja porodice i bliskih prijatelja, kada se dijele radost i ljubav kroz zajedničku molitvu, obrok i druženje.
Mnoge porodice vjeruju da Sveti Dimitrije štiti njihov dom i ukućane od nesreće, bolesti i opasnosti. Na ovaj dan se pale svijeće i izgovaraju molitve u znak zahvalnosti i zaštite. Smatra se da svečarski običaji i molitve pomažu u očuvanju mira i zdravlja u porodici tokom cijele godine.
Mitrovdan je prilika da se porodica okupi, podijeli zajednički obrok i pomoli za napredak. Na selima, običaj je da se uveče okupljaju komšije i rodbina, čime se dodatno učvršćuju veze u zajednici. Okupljanje ima simboličku vrijednost zajedništva, mira i sloge.
U Srbiji postoji i vjerovanje da na Mitrovdan ne treba grditi malu decu, koliko god da su pogrešila ili bezobrazna, jer će navodno onda cijele godine biti nestašna.
b92
