Srpska pravoslavna crkva i njeni vjernici danas obilježavaju dan Svetog Petra Dabrobosanskog, koji je mučenički stradao za vrijeme Drugog svjetskog rata u tadašnjoj NDH.
Mitropolit Petar sin je vojvode i sveštenika Bogdana Zimonjića. Rođen je u Grahovu, 24. juna 1866. godine. Bogosloviju je učio u Reljevu (1883-1887), a Bogoslovski fakultet u Černovicama od 1887. do 1893. godine. Monaški postrig primio je 6. septembra 1895. godine. U čin đakona rukopoložen je 7. septembra, a u čin prezvitera 8. septembra 1895. godine. Za suplenta u Bogoslovskom učilištu u Reljevu imenovan je oktobra 1893, a godinu dana kasnije postavljen je za profesora. Konzistorijalni savjetnik u Sarajevu postao je 1901. Na ovom položaju zatekao ga je izbor za episkopa zahumsko-hercegovačkog. Hirotonisan je i ustoličen u Mostaru 9. juna 1903. godine. Poslije upokojenja mitropolita dabrobosanskog Evgenija (Letice), postavljen je kraljevskim ukazom od 7. novembra 1920. za mitropolita ove eparhije.
Po izbijanju Drugog svjetskog rata, savjetovano mu je da se skloni u Srbiju ili Crnu Goru. On je na to odgovorio: “Ja sam narodni pastir, te me veže dužnost, gdje sam dijelio dobro sa narodom, da isto tako i zlo sa narodom podnosim i podijelim, i prema tome mora se sa narodom sudbina dijeliti i ostati na svome mjestu.” Dosljedno je branio pravoslavnu vjeru u srpsko pismo pred njemačkim Gestapom. Tom bezočnom napadu, posebno zabrani upotrebe ćirilice, odlučnu ulogu imao je rimokatolički sveštenik Božidar Bral, inače ustaški povjerenik za Bosnu i Hercegovinu. Mitropolit Petar uhapšen je 12. maja 1941. godine i zatočen u zatvor “Beledija’, a 15. maja iste godine otpremljen je u zagrebački zatvor “Kerestinac” gdje je dobio broj 29781. Tu je obrijan i oduzeta su mu sva episkopska obilježja.
Poslije teških muka odveden je u Koprivnicu, a potom u Jasenovac (ili Gospić). Po svjedočenju Jove Furtule i Jove Lubure iz sarajevskog sreza, mitropolit je ubijen u Jasenovcu i bačen u užarenu peć za paljenje cigle. Međutim, nije isključena i verzija da je mitropolit Petar odveden u Gospić, odnosno Jadovno, gdje je mučki postradao. Na redovnom zasjedanju Svetog arhijerejskog sabora 1998. godine, mitropolit dabrobosanski Petar proglašen je za sveštenomučenika i pričislen ostalim svetim iz srpskog roda i hrišćansko-pravoslavne vjere.
/pravoslavni kalendar.rs/
