Udruženje za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa “PAVLOVAC” Pale predalo je danas inicijativu Opštini Pale za izgradnju monumentalnog spomenika u Palama Pavlu Radenoviću, osnivaču srednjovjekovne dinastije Pavlović. Takođe ovo udruženje istovremeno je predalo i inicijativu sa izgradnju spomenika svim članovima dinastije Pavlović u Istočnom Novom Sarajevu.
“Dinastija Pavlović jedna je od dvije najmoćnije srpske dinastije srednjovjekovne države Bosne u srednjem vijeku, čiji je centar obuhvatao područje čitavog današnjeg Istočnog Sarajeva, a najviše arheoloških ostataka (tvrđava i nekropola) iz njihovog perioda, kao što je već poznato, nalazi se na području opštine Pale. Takođe, sam naziv opštine Pale i naselja Pavlovac vezan je za Pavloviće. Na svim srednjovjekovnim poveljama gdje se pominju Pavlovići, pominju se kao garanti i to na prvim mjestima, što govori da su bili među najmoćnijim i najvažnijim feudalnim porodicama. Osnivač ove dinastije, Pavle Radenović, bio je nosilac titule Velikog vojvode, koja je po važnosti bila odmah iza krune kralja Tvrtka Kotromanića, u čije vrijeme je živio. On je bio učesnik Kosovskog boja, u odredu Vlatka Vukovića, a zajedno sa njim 1391. godine osvojio je Konavle kod Dubrovnika. NJegovi nasljednici Petar, Radoslav, Ivaniš, Petar i Nikola Pavlović takođe su imali veoma značajnu ulogu u istoriji srednjovjekovne države Bosne. NJihov grad Borač bio je drugi najutvrđeniji grad u Bosni.
Zemlja Pavlovića, na čijem prostoru se nalazi grad Istočno Sarajevo, imala je posebne kulturno-istorijske osobenosti i bila pandan Hercegovini kao drugoj kulturno-istorijskoj oblasti.
Prvo veće naselje na području na kojem se danas nalazi Istočno Sarajevo bio je grad Vrhbosna, čiji se ostaci i nalaze na području našeg grada. Osim toga, na teritoriji grada nalazi se i naselje Pavlovac, gdje se nalazi i stećak i grobno mjesto Pavla Radenovića. Takođe, na području grada Istočnog Sarajeva su i ostaci svih njihovih tvrđava, osim grada Borač (Rogatica)”, navedeno je u inicijativi.
iz Udruženja kažu da uprkos svemu navedenom, u Istočnom Sarajevu i Palama ne postoji nijedan spomenik Pavlu niti Pavlovićima.
Takođe napominju da istorija Pavlovića još nije dovoljno istražena, te da će se ovo Udruženje posebno zalagati za nova istraživanja ovog veoma važnog perioda, ne samo za uži prostor, već i čitavu Republiku Srpsku i region, što su posebno istakli u svom Statutu.
U Inicijativi je predloženo mjesto i izgled spomenika.
Prema inocijativi, spomenik Pavlu bi trebao da se izgradi u monumentalnoj veličini, visine najmanje 5 metara na najvidljivijem mjestu na šetalištu u Palama.
Lokacija spomenika u svim Pavlovićima u Istočnom Novom Sarajevu takođe bi obavezno morala biti na najvidljivijem mjestu u Istočnom Novom Sarajevu, jer bi mjestom u centralnom dijelu grada bila najbolje izražena svrha spomenika.
Izgradnjom ovih spomenika opština Pale i grad Istočno Sarajevo imali bi višestruke koristi.
Pale i čitavo Istočno Sarajevo bi dobili novi duh, a njihov identitet kao naseljenog mjesta sa istorijskim kontinuitetom nastalim još od Vrhbosne konačno bi bio uobličen.
Takođe, izgradnjom i udahnjivanjem novog duha Palama i Istočnom Sarajevu, mogao bi se začeti početak afirmisanja kulturno-istorijskog nasljeđa našeg grada u turističke svrhe.
Izgradnja spomenika osnivaču dinastije Pavlović i nova istraživanja baciće novo svijetlo na istoriju Bosne kao jedne od srpskih srednjovjekovnih država i predstavljaće istrajnost Pala i Republike Srpske u očuvanju kontinuiteta života srpskog naroda na ovom području, navode iz Udruženja “Pavlovac” Pale.
CENTRAL NEWS
AI Foto ilustracija: UG PAVLOVAC