Na današnji dan 1918. godine u Jekaterinburgu ubijena je ruska carska porodica Romanov. Cara Nikolaja II Aleksandroviča zajedno sa suprugom Aleksandrom Fjodorovnom i njihovo petero djece, kao i četvero sluga, strijeljali su pripadnici Crvene armije. Ruska Zagranička crkva je 1981. kanonizovala carsku porodicu, a isto je učinila i moskovska Patrijaršija. Ova carska porodica 2000. godine proglašena je svecima.
Posljednji ruski car Nikolaj II Romanov rođen je 1868. godine. Na presto je stupio nakon smrti svog oca cara Aleksandra III 20. oktobra 1894. godine. Za cara je krunisan u maju 1896. godine u Sabornoj crkvi uspenja Presvete Bogorodice u moskovskom Kremlju. Njegova supruga postala je princeza Alisa Hesenska, unuka engleske kraljice Viktorije, koja je udajom za cara postala carica Aleksandra Fjodorovna. Car Nikolaj često je darivao velike priloge za izgradnju mnogih crkava, a među njima su i hramovi koji se nalaze izvan Rusije.
U carskoj porodici rodile su se četiri ćerke i jedan sin: Olga, Tatjana, Marija, Anastasija i Aleksej. Olga je bila najstarije dijete, a rođena je 1895. godine. Završila je bolničku obuku i kao medicinska sestra sa majkom i sestrom Tatjanom liječila je ranjene vojnike. Imala je skoro 23 godine kada je strijeljana. Tatjana je rođena 1897. godine. Smatrana je za najljepšu ćerku carskog para. Tatjana je trebalo da se uda za prestolonasljednika Aleksandra Karađorđevića. Kada je ubijena imala je 21. godinu. Treću ćerku, Mariju, carica je rodila 1899. godine, a ubijena je kada je imala 19 godina. Najmlađa ćerka, Anastasija, rodila se 1901. godine. Umrla je sa 17 godina. Prestolonasljednik Aleksej rođen je 1904. godine. Ubrzo je ustanovljeno da carević boluje od hemogilije, bolesti koja uzrokuje zgrušavanje krvi. Ubijen je u svojoj 13. godini.
Posle Februarske revolucije car je bio prinuđen da abdicira, da bi ga privremena vlada Kerenskog poslala u Tomsk, u Sibiru. Nakon Oktobarske revolucije preuzeli su ga boljševici, koji su ga prebacili u Jekaterinburg. Car je sa porodicom i slugama stavljen je u kućni pritvor u Ipatijevskom domu. U pritvoru sve četiri velike vojvotkinje dobile su male boginje i nakon toga se naglo promijenile, a pogoršalo se i zdravstveno stanje carevića.
Komadant Jurovski 17. jula 1918. probudio je porodicu i naredio im da se obuku i okupe u podrumu, kako bi ih fotografisali. Umjesto fotografa na vrata je stala Crvena garda. Jurovski je revolverom upucao cara Nikolaja i caricu Aleksandru, prestolonasljednika Alekseja i njegove četiri sestre. Pošto su se neki meci odbijali od tela princeza, jer su nosile korsete u kojima su bili ušiveni dijamanti, vojnici su zločin izvršili bajonetima. Takođe, Jurovski je ubio i kuvara, kućnu pomoćnicu, doktora, lakeja i psa Ortinoa. Tijela su prevezena u napušteni rudnik, gde su natopljena benzinom i zapaljena. Nakon toga, tijela su bacili u obližnju jamu.
Od ličnih dragocjenosti ove porodice nije mnogo ostalo, jer su ih boljševici, odmah nakon strijeljanja, razgrabili i podijelili sa svojim ženama i ljubavnicama. Ostale su igračke carske djece, poređane u vitrinama.
Nakon ubistva carske porodice nastao je mit o tome da je jedno dijete uspelo da preživi i nastavi život u unutrašnjosti Rusije. Na stotine teorija navodi da su boljševički odred smrti izbjegli ili Anastasija ili Aleksej. Druge teorije zavjere govore o sudbini ženskog dijela porodice. Ima onih koji vjeruju da su imperatorka i velike knjeginje preživjele. Takođe, postoje i oni koji se slažu sa zvaničnom verzijom – da su svi članovi carske porodice strijeljani iste noći.
U Njemačkoj se 1920. godine pojavila mlada žena pod imenom Ana Anderson, koja je tvrdila da je ona velika knjeginja Anastasija. Djevojka je govorila ruski, a mnogi rođaci porodice su tada govorili da je ona prevarant. Umrla je 1984. godine i tada je napravljena DNK analiza kojom je dokazano da Ana Anderson i Anastasija Nikolajevna nisu ista osoba. Ipak, brojni teoretičari i danas smatraju da je Ana bila prava Anastasija. Ana Anderson nije bila jedina koja se predstavljala kao velika knjeginja. Lažnih Anastasija bilo je u svijetu najmanje 34. Još više je bilo lažnih carevića, čak 81. U istoriji su poznate takođe i 53 samozvane Marije, 33 Tatjane i 28 Olgi. Ukupno je pronađeno 230 prevaranata koji su se predstavljali kao članovi porodice Romanov.
Gotovo cio vijek niko nije znao gdje je carska porodica tačno sahranjena. Ostaci cara Nikolaja II, carice Aleksandre i vojvotkinja Olge, Tatjane i Anastasije, pronađeni su 1991. godine u masovnoj grobnici nedaleko od Jekaterinburga. Dvije godine kasnije pokrenuta je i istraga o ubistvu carske porodice, kako bi se identifikovali ostaci članova porodice i njihovih slugu. Istraga je obustavljena 1998. godine, zbog smrti počinilaca zločina. Ipak, ponovo je pokrenuta 2007. godine, kada su pronađeni ostaci velike vojvotkinje Marije i carevića Alekseja. Tijela carske porodice sahranjena su u Petropavlovskoj tvrđavi u Sankt Peterburgu.
O ovoj carskoj porodici snimljene su brojne serije i filmovi, dokumentarci, ali su i napisane mnoge knjige. Neki od najpoznatijih filmova su: “Nikolaj i Aleksandra”, “Ruska golgota”, “Tajanstvena Anastasija”, “Izgubljeni princ”, “Ruski kovčeg”, “Romanovi: carska porodica” i “Anastasija”. U Beogradu je 2014. godine podignut i spomenik poslednjem ruskom caru.
/tekst i slike: Studentskidnevnilist/
